Το σπέρμα στον άνδρα αποτελεί ένα ζωντανό οργανισμό υπεύθυνο για την μεταφορά του DNA και ο οποίος είναι πλούσιος σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία. Αλλαγές σε όλα αυτά μπορεί να προκαλέσουν αλλαγές τόσο στην κινητικότητα όσο και στην ζωτικότητα των σπερματοζωαρίων και κατά συνέπεια στη γονιμότητα του άνδρα.

Μεγάλη καταστροφή στον αριθμό των σπερματοζωαρίων μπορεί να προκαλέσουν  οι ελεύθερες ρίζες και γι’ αυτό τα κύτταρα συνήθως χρησιμοποιούν  ως ασπίδα προστασίας τα αντιοξειδωτικά. Οι ελεύθερες ρίζες παράγονται είτε ενδογενώς στο σώμα, είτε  προσλαμβάνονται  από τη διατροφή είτε από τον λανθασμένο  τρόπο ζωής (κάπνισμα, αλκοόλ κτλ.)

Σημαντικά αντιοξειδωτικά που ενισχύουν την άμυνα του οργανισμού και λαμβάνονται από τη διατροφή είναι το λικοπένιο  όπου βρίσκεται σε υψηλή συγκέντρωση στο σπέρμα με αποτέλεσμα όσο πιο αυξημένη είναι η πρόσληψη από την διατροφή, τόσο πιο πολύ να αυξάνονται τα ποσοστά του λικοπένιου και  στο σπέρμα. Το σελήνιο, το οποίο αποτελεί ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό, ενώ επηρεάζει τα κύτταρα του Leydig που παράγουν τεστοστερόνη στον άνδρα. Έρευνες έδειξαν ότι η χορήγηση σεληνίου σε μορφή συμπληρωμάτων αύξησε την κινητικότητα του σπέρματος και κατ’ επέκταση  και τις πιθανότητες γονιμοποίησης στους περισσότερους άνδρες. Ο  ψευδάργυρος(Zn ) και  το φυλλικό οξύ  τα οποία είναι  απαραίτητα για τη σύνθεση του DNA και του RNA και τέλος οι βιταμίνες C & E  βελτιώνουν την ποιότητα του σπέρματος περιορίζοντας τη βλάβη στις μεμβράνες.

Διατροφικές πηγές

• Λικοπένιο : Βρίσκεται κυρίως στη σάλτσα ντομάτας (όχι την έτοιμη) και λιγότερο στις φρέσκιες ντομάτες.
• Σελήνιο : Τρόφιμα πλούσια σε σελήνιο είναι οι ξηροί καρποί, το ψάρι και  τα ολικής αλέσεως δημητριακά.
• Ψευδάργυρος : Τα οστρακοειδή, το άπαχο κρέας και τα τρόφιμα ολικής αλέσεως αποτελούν καλές πηγές ψευδαργύρου.
• Φυλλικό οξύ : Υπάρχει στα σκουροπράσινα φυλλώδη λαχανικά και στα εμπλουτισμένα δημητριακά.
• Βιταμίνης C : Η συγκεκριμένη βιταμίνη βρίσκεται στα εσπεριδοειδή (πορτοκάλια, μανταρίνια), στις φράουλες και τα ακτινίδια, στο μπρόκολο, στα πράσινα πυκνόφυλλα λαχανικά, στις κόκκινες και πράσινες πιπεριές και στα ωμά λαχανικά.
• Βιταμίνη Ε : Βρίσκεται στις φυτικές μαργαρίνες και έλαια, στα λιπαρά ψάρια, στους σπόρους και τους ξηρούς καρπούς.

Ακόμη…..
– Η άσκηση κάνει καλό στην ανδρική γονιμότητα αλλά και γενικότερα στην υγεία. Ωστόσο,  αρκετά  υψηλά επίπεδα μειώνουν την τεστοστερόνη και αυτό μπορεί να  επηρεάσει τελικά και τη γονιμότητα.
– Άλλοι πολλοί παράγοντες που επηρεάζουν το σπέρμα είναι οι εξής:

1. Το κάπνισμα, το οποίο μειώνει τον αριθμό και τη κινητικότητα του σπέρματος, αλλά και τα  επίπεδα βιταμινών C και Ε στο αίμα.
2. Το στρες
3. Το αλκοόλ,
4. Η κοκαΐνη, οι αμφεταμίνες, η σάουνα, το μπάνιο με πολύ ζεστό νερό
5. Τα στεροειδή συμπληρώματα τεστοστερόνης
6. Ορισμένα φάρμακα, η χημειοθεραπεία, ο πυρετός
7. Η ατμοσφαιρική ρύπανση, η συχνότητα των επαφών, τα στενά εσώρουχα και η ηλικία.

Όπως τελικά φαίνεται, τόσο η διατροφή όσο και οι αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορεί να ευνοήσουν για μια καλύτερη παραγωγή σπέρματος αρκεί να μεταβληθούν όσο το δυνατό προς το καλύτερο.